Nick Hoebe schreef:
Als je kijkt naar de natuur in ons land zie je heel veel variatie in landschap: moeras, plas, heide, bos, duinen, akkers en weilanden, wadden en nog meer. Dankzij deze verschillende biotopen heeft Nederland een zeer gevarieerde vogelbevolking. Wat dat betreft is Nederland en zeer rijk land.
Maar omdat er in ons kleine landje zoveel verschillende biotopen zijn, zijn de oppervlaktes daarvan eigenlijk vrij klein en daardoor zeer kwetsbaar. Alarmerend zijn de berichten over de sterke achteruitgang van insecten en vissen. Die achteruitgang heeft dan ook grote gevolgen voor insecteneters (vooral vogels) en viseters (otters, sterns).
Natuurlijk kun je dan als natuurbeschermingsorganisaties (prachtig Scrabble-woord) alarm slaan en roepen dat alles moet veranderen. Maar je kunt ook proberen om de problemen exact te definiëren en daarna concrete oplossingen aan te dragen.
Deze maand is er een boek verschenen, getiteld ‘Bedreigde vogels in Nederland’, geschreven door medewerkers van Vogelbescherming en KNNV, waarin geprobeerd wordt de bedreigingen per biotoop en per vogelsoort duidelijk weer te geven. Maar ook wordt aangegeven welke oplossingen/verbeteringen mogelijk zijn om de natuurlijke omstandigheden en daarmee de kansen voor de vogelbevolking te verbeteren.
Alle bedreigde en kwetsbare vogelsoorten worden per biotoop beschreven. Aangegeven wordt wat de bedreigingen zijn, maar ook welke oplossingen er zijn.
Een voorbeeld: de bontbekplevier broedt graag in bijna kale vlakten in de Delta, de Wadden en in Flevoland. Maar deze vlakten groeien steeds meer dicht omdat we natuur “zijn gang laten gaan”. Vroeger werden deze vlakten regelmatig schoongespoeld. Door Deltawerken, dijkverzwaring en afsluiting van zeearmen gebeurt dat schoonspoelen niet meer. Als gevolg van dat dichtgroeien verdwijnt het ideale broedgebied, en dus verdwijnt langzamerhand de bontbekplevier als broedvogel uit ons land.
Oplossingen voor dit probleem: richt strandreservaten in, waar bontbekplevieren rustig kunnen broeden en probeer het dichtgroeien van kale vlakten te voorkomen.
Het boek beschrijft dus de bedreigingen, maar geeft ook oplossingen.
Op deze manier beschrijft het boek alle vogelsoorten die op de rode lijst staan (de ernstig bedreigde soorten), maar ook de soorten die nog niet zo bedreigd zijn, maar wel in aantal afnemen (de oranje lijst). Per soort wordt aangegeven waarom de soort bedreigd wordt, maar ook wat eventuele oplossingen zouden kunnen zijn.
Dit boek is niet geschikt voor de koffietafel. Het ziet er leuk uit, veel fotomontages en prachtige tekeningen van Elwin van der Kolk, maar het is vooral een feitenboek. Je leest het niet in één adem uit. Maar daar is het dan ook niet voor bedoeld.
Eigenlijk zouden alle mensen die betrokken zijn bij de vorming en instandhouding van onze landschappen, gemeentelijke en provinciale bestuurders, leidinggevenden van waterschappen en natuurbeschermingsorganisaties dit boek op hun bureau moeten hebben liggen. Natuurlijk moeten ze het dan ook regelmatig inzien.
Bedreigde vogels in Nederland
1e druk, 2018
Robert Kwak, Ruud van Beusekom, Ruud Foppen, Jip Louwe Kooijmans, Kees de Pater.
Illustraties: Elwin van der Kolk
KNNV uitgeverij Zeist
ISBN: 978 90 5011 6688
€ 24,95