Minicursus en excursieverslag: Vogeltrek – alles kan, overal 25 en 26 maart 2022

Frank Pierik schreef:

Het is eind maart en de voorjaarstrek is in volle gang, dan hoef je nooit ver om veel vogels te zien. Gewoon omhoog kijken, luisteren, en je laten verrassen door wat je blikveld in vliegt. De vogeltrek blijft een magisch natuurverschijnsel, waar veel vogelaars op ruim 300 Nederlandse telposten verslingerd aan zijn. Voor wie daar eens aan wilde proeven organiseerde afdeling Amersfoort een mooie 2-daagse.

Op vrijdagavond 25 maart nam Marc Dijksterhuis een groep van 22 cursisten tijdens een minicursus mee in de reis die een koekoek van noord Europa naar Afrika maakt, jaar op jaar, heen en weer. Daarmee illustrerend wat we allemaal al wél weten over vogeltrek, maar vooral ook wat we nog niet begrijpen en wat de vogeltrek zo fascinerend maakt. Met mooie vogelfoto’s en video’s van de nieuwste methoden om vogels te volgen met zenders, radar en warmtebeelden. Maar de liefhebber wil natuurlijk vogels met eigen ogen zien, en dat gaan we de dag erna doen op telpost Hazewater. Dus geeft Marc ons in vogelvlucht een toelichting op de rijke historie van deze fanatieke telpost en een eerste lesje in het herkennen van vogels in vlucht. Dat is even heel wat anders dan een vogel die rustig op een takje zit. De pootkleur is lastig te zien in vlucht, maar het silhouet, en de oksel, daar heb je wat aan als je de kramsvogel en koperwiek wilt onderscheiden. Praktische tips voor zaterdag! En die worden meteen in de praktijk gebracht,

Foto: Embert Messelink

want zaterdag staat de groep al weer vroeg op de telpost. Hoe heerlijk om daar de zon te zien opgaan, de rijp te zien verdampen, en je te laven aan de zon. Dat alleen maakt al een heerlijke start van de dag. Voor de trek zijn de condities niet ideaal: zwakke wind, en zonder wolken zijn trekkende vogels lastig te zien in de ‘blauwe soep’. We zien niet veel vogels: weinig pap, maar wel krenten.
Zoals een mooi mannetje gekraagde roodstaart dat zich minutenlang ‘ter plaatse’ in een boompje laat zien voor deze doortrekt. Het blijkt een vroege vogel te zijn: het is pas het 2e geval in maart voor Nederland ooit, voor zover bekend op waarneming.nl. Tussendoor volop gelegenheid om kramsvogels en koperwieken te onderscheiden, en de lokale roodborsttappuiten en boomleeuweriken hun baltsvluchten te zien maken. Om dan weer verrast te worden door een zwarte roodstaart die zich goed laat aanschouwen en fotograferen. Het smaakt naar meer, maar hoe lang blijf je wachten op de volgende krent?

We zien buizerds omhoog cirkelen op de thermische lucht, zal er dan toch nog een leuke rover voorbij komen? Voor de cursisten die na de excursie blijven turen wordt het wachten beloond met een adulte man blauwe kiekendief die zich fraai laat zien. Voor velen de eerste dit jaar, een prachtexemplaar.
Een rode wouw is de kers op de taart, een beetje ver, maar onmiskenbaar. Dank aan de trektellers voor het delen van hun observaties en kennis. De tellijst is te bekijken op trektellen.nl.