Werkgroep Krooneend

 

Bernard Roelen

 

06-48331805

 

bernardroelen@vogelwacht-utrecht.nl

 

Eric van der Velde

 

06-22614643

 

ericvandervelde@vogelwacht-utrecht.nl

 

Martin Poot

 

06-51428367

 

martinpoot@vogelwacht-utrecht.nl

 

© Bernard Roelen

De werkgroep Krooneend stelt zich tot doel om de broedpopulatie van de krooneend in de Vinkeveense Plassen te monitoren en een bijdrage te leveren aan de bescherming van deze landelijk zeldzame broedvogel. De krooneend is één van de 41 icoonsoorten van het natuurbeleid van de provincie Utrecht.
De werkgroep bestaat uit een drietal hoofduitvoerders: Bernard Roelen, Eric van der Velde en Martin Poot.

In de periode 1994-2018 is de populatie intensief gemonitord en vond er ook ringonderzoek plaats door een groepje enthousiastelingen onder coördinatie van Sjoerd Dirksen. Bovengenoemde personen waren toen ook betrokken. Na het plotseling overlijden van Sjoerd Dirksen in 2018 is er twee jaar niet geteld. In januari 2021 is de werkgroep Krooneend opgericht en is de monitoring op de Vinkeveense Plassen hervat.

Gedurende de periode van maart tot en met augustus wordt een aantal tellingen per boot gedaan volgens de richtlijnen van Sovon. We huren steeds een bootje in Vinkeveen. Tijdens de tellingen wordt het aantal mannetjes, vrouwtjes en jongen vastgelegd in Avimap. In mei worden tevens kolonievogels als kokmeeuwen en visdieven geteld. In januari worden de drietal Sovon-watervogeltelgebieden die de Vinkeveense Plassen bestrijken op watervogels geteld. Afhankelijk van de omstandigheden overwinteren kleine aantallen krooneenden in het gebied.

Met ooit de eerste broedgevallen van Nederland in Botshol staan de Vinkeveense Plassen en omgeving al lang te boek als een kernbroedgebied van Nederland voor de krooneend. De populatie is hier in de jaren negentig van de vorige eeuw opgeleefd door waterkwaliteitsverbeteringen en het herstel van kranswieren, hoofdvoedsel van krooneenden. Daarna heeft er een uitbreiding naar andere gebieden in Nederland plaatsgevonden en is de Nederlandse krooneendenpopulatie gegroeid naar een niveau als nooit tevoren. Echter, in de Vinkeveense Plassen gaat het na een piek van rond de 100 broedparen in de jaren 2000 minder goed. Dit is de reden dat de werkgroep Krooneend onder de vlag van de VWU is opgericht om de vinger aan de pols van deze soort binnen de provincie te waarborgen.© Bernard Roelen

Dat de Vinkeveense Plassen een kernbroedgebied voor krooneenden zijn, is op het eerste gezicht niet vanzelfsprekend:  dit gebied wordt vooral recreatief gebruikt en kent relatief weinig natuurbeschermingsstatus. De Vinkeveense Plassen behoren wel tot het Netwerk Nederlandse Natuur, maar het gebied is niet aangewezen als Natura 2000-gebied.

De krooneenden broeden op de Vinkeveense Plassen op rustige, niet in recreatief gebruik zijnde legakkers en eilandjes, tussen of onder begroeiing, niet ver van het water. Krooneenden ruien ook in het gebied, waarbij de eenden overdag onder overhangende begroeiing langs legakkers schuilen, waarbij in deze tijd de meeste foerageeractiviteiten ’s nachts plaatsvinden.

De hoofduitvoerders zorgen ervoor dat jaarlijks het minimale aantal bezoeken wordt gebracht om de populatie goed te volgen. Als mensen letterlijk en figuurlijk willen instappen om extra rondes te doen met als doel extra informatie over de jongenproductie te verkrijgen, dan zijn die zeer welkom. Verder kan iedereen een bijdrage leveren aan de monitoring van deze nationaal zeldzame soort door waarnemingen in te voeren op waarneming.nl. Met name broedverdachte waarnemingen buiten de Vinkeveense plassen (o.a. in de direct omliggende gebieden, de Oostelijke Vechtplassen en Eemmeer) zijn erg waardevol voor het complete provinciale beeld. Geef deze ook door aan Wilco Stoopendaal, districtscoördinator D10 Utrecht. U kunt de DC mailen via lsb.utrecht@sovon.nl